Vreemd is het toch, dat de grootste tragedies je tegelijkertijd het grootste vertrouwen in de mensheid kunnen inboezemen. De foto’s van de lange rijen voor de bloedbanken. Het filmpje van het Franse parlement dat spontaan het volkslied zong…’, schrijft Rutger Bregman van De Correspondent in zijn column vandaag. En hij geeft nog meer voorbeelden waar mensen solidariteit tonen na de terroristische acties in Parijs op vrijdag 13 november. Schrijver David van Reybrouck schreef een open brief aan President Hollande waarin hij hem confronteert met zijn oorlogstaal in zijn speech van zaterdagmiddag. Van Reybrouck ziet de daders meer als een roedel ‘lone wolves’ en waarschuwt voor dit roekeloze taalgebruik.
Zelf was ik in Parijs dit weekend en raakte zondagavond verzeild in de paniek die uitbrak rond de Place de la République. Zo ervaarde ik zelf hoe makkelijk gevoelens van angst en onveiligheid tot massahysterie leiden. Hopelijk is dit niet onze toekomst. Wat moeten we doen om dit te voorkomen? De meningen zijn duidelijk verdeeld: meer controle of meer vertrouwen?
‘De NRC citeert Bernd Ulrich van Die Zeit:‘’Open armen zijn het beste antwoord op terreur’. Ulrich betrekt ook het vluchtelingenvraagstuk in zijn analyse en pleit voor verzoening met de moslims, om een gezamenlijk verbond tegen de terroristen van IS.
De dialoog opzoeken, voorbeeldgedrag van leiders, zorgen voor een wij-cultuur is ook naar mijn overtuiging de weg om tot duurzame vrede te komen. De voorwaarden voor vertrouwen zijn: een heldere missie en gedeelde waarden, duidelijke plannen, oprechte aandacht voor elkaar, een reflectieve houding en zorgvuldige communicatie. Het in praktijk brengen van deze voorwaarden is wat deze heftige situatie van ons vraagt. Laten we vooral wat gaan doen: onderwijs organiseren en werk creeren bijvoorbeeld, laten we daar de schouders onderzetten. En vooral de dialoog aangaan om er achter te komen wat mensen zelf kunnen en willen doen. Laten we voor vertrouwen kiezen en het vertrouwen in de mensheid zo goed mogelijk handen en voeten geven.